1. Bereidheidstoets
Een bereidheidstoets gaat van start zodra één der partijen contact met het NIVIM heeft opgenomen. Heeft de andere betrokken partij zich nog niet gemeld, dan neemt het NIVIM daar contact mee op.
Nivim onderzoekt of partijen bereid zijn om samen te werken
Het NIVIM onderzoekt of beide partijen bereid zijn om, onder leiding van een mediator, toe te werken naar een voor beiden aanvaardbare oplossing.
Als een bereidheidstoets een positief resultaat heeft, wordt vastgesteld wie de bevoegde personen zijn om samen met het NIVIM het oplossingsproces in te gaan.
2. Geschildefinitie
Een geschildefinitie geeft een gespecificeerde omschrijving van het geschil. Wat aan de oppervlakte zichtbaar is, is zelden het echte geschil. In conflictsituaties verschilt men vaak van mening over de aard van het conflict. Waarover gaat het eigenlijk? Hoe lang speelt het al? Wie zijn erbij betrokken?
Opsomming facetten van het geschil
Uit een geschildefinitie komt een systematische opsomming van alle facetten van het geschil. Deze opsomming geeft een indicatie van de economische en emotionele schade die het geschil met zich mee brengt.
Op aanvraag is een geschildefinitie als afzonderlijke dienst leverbaar voor rechtbanken, advocatuur en arbiters.
3. Oplossingsroutes
De mogelijke wegen om tot oplossing van het geschil te komen worden in kaart gebracht. Het NIVIM verschaft de partijen inzicht in de te verwachten kosten, baten en doorlooptijden.
Hierbij valt te denken aan:
Kort geding
Bodemprocedure
Mediation-proces
Arbitrage
Op aanvraag zijn de oplossingsroutes als afzonderlijke dienst leverbaar voor rechtbanken, advocatuur en arbiters.
4. Mediation proces
Mediation is een onderhandelingsproces waarin toegewerkt wordt naar een voor alle partijen aanvaardbare oplossing. Startpunt is de mediationovereenkomst. De partijen en de mediator verplichten zich daarmee om zich in te spannen om het geschil op te lossen.
Mediator brengt partijen in gesprek
De mediator brengt de partijen met elkaar in gesprek, geeft waar nodig informatie en bewaakt de machtsbalans. Tevens worden daarbij de emoties achter de feiten bespreekbaar gemaakt.
De praktijk wijst namelijk uit dat het onbesproken laten van emoties de weg naar de oplossing vaak onbegaanbaar maakt. Het feit dat de betrokken partijen actief deelnemen aan dit proces verhoogt de acceptatie van de uiteindelijke beslissing die in een overeenkomst wordt vastgelegd.
Niet de schuldvraag staat centraal, maar de beste oplossing van het conflict.
Deze wijze van geschillenbeslechting wint snel aan populariteit vanwege de korte doorlooptijd, de verlichting van de zwaar belaste rechtbanken en de kostenbesparing voor alle betrokkenen.
Het beleid van het Ministerie van Justitie is erop gericht om geschillen door middel van mediation tot een oplossing te brengen.
Redelijkheid en billijkheid
Redelijkheid en billijkheid zijn de gouden regels die wordem gehanteerd om de economische en emotionele schade als gevolg van een conflict te beperken. Bij het NIVIM ontmoeten partijen en mediator elkaar in een rustige stimulerende sfeer.Het mediation proces is een onderdeel van de NIVIM-methode.
5. Vaststellingsovereenkomst
Een vaststellingsovereenkomst omvat het gekozen oplossingsalternatief voor het geschil. Ook worden de afspraken opgenomen die moeten leiden tot de werkelijke oplossing van het geschil. Deze afspraken zijn juridisch bindend.
Nazorg nakomen lijst met afspraken
Een vaststellingsovereenkomst is een lijst met afspraken. Daarin staat onder meer wie verantwoordelijk is voor de uitvoering van deze afspraken en welke tijdslimiet is afgesproken. Desgewenst kan het NIVIM nazorg bieden bij het nakomen van de afspraken.